4 de agosto de 2012

20.000 leguas de viaxe baixo os mares (LXXXVI).

19. Vanikoro
Ese terrible espectáculo inauguraba a serie de catástrofes marítimas que o Nautilus debía atopar no seu camiño. Desde a súa incursión en mares máis frecuentados, viamos a cotío restos de naufraxios que podrecían entre as augas, e máis profundamente canóns, obuses, áncoras, cadeas e outros mil obxectos de ferro carcomidos pola orín.
O Nautilus, no que viviamos como illados, chegou o 11 de decembro ás inmediacións do arquipélago das Pomotú, cualificado como perigoso por Bougainville, que se estende sobre un espazo de cincocentas leguas desde o EsteSudeste ao Oeste-Noroeste, entre os 130 30' e 230 50' de latitude Sur e os 1250 30' e 1510 30' de lonxitude Oeste, desde a illa Ducia até a illa Lazareff. Este arquipélago cobre unha superficie de trescentas setenta leguas cadradas e está formado por un sesenta grupos de illas, entre os que destaca o de Gambier, ao que Francia impuxo o seu protectorado. Son illas de coral. Un levantamento lento pero continuo, provocado polo traballo dos pólipos, uniraas algún día entre si. Logo, esta nova illa soldarase á súa vez aos arquipélagos veciños, e un quinto continente estenderase desde a Nova Zelandia e a Nova Caledonia até as Marquesas.
O día que ante o capitán Nemo desenvolvín esta teoría, el respondeume fríamente:
-Non son novos continentes o que necesita a Terra, senón homes novos.
Os azares da súa navegación conduciran ao Nautilus cara á illa Clermont-Tonnerre, unha das máis curiosas do grupo, que foi descuberta en 1822 polo capitán Bell, da A Minerve. Puiden así estudar o sistema madrepórico, ao que deben a súa formación as illas deste océano.
As madréporas, que non hai que confundir coas corais, teñen un tecido revestido dunha costra calcárea, con modificacións estruturais que induciron ao meu ilustre mestre, Milne-Edwards, a clasificalas en cinco seccións. Os animálculos que secretan este pólipo viven por millóns no fondo das súas celas. Son os seus depósitos calcáreos os que se erixen en rocas, arrecifes, illotes e illas. Nalgures forman un anel circular ao redor dun pequeno lago interior comunicado co mar por algunhas brechas. Noutros, alíñanse en barreiras de arrecifes semellantes ás existentes nas costas da Nova Caledonia e en diversas illas das Pomotú. Finalmente, noutros lugares, como nas illas da Reunión e de Mauricio, elevan arrecifes dentados en forma de altas murallas rectas, e nas súas proximidades son considerables as profundidades do océano.
Como o Nautilus bordease a uns cables de distancia tan só o basamento da illa Clermont-Tonnerre, puiden admirar a obra xigantesca realizada por eses traballadores microscópicos. Aquelas murallas eran especialmente obra das madréporas coñecidas cos nomes de miliporas, porites, astreas e meandrinas. Estes pólipos desenvólvense particularmente nas capas axitadas da superficie do mar e, consecuentemente, é pola súa banda superior pola que comezan estas construcións que, aos poucos, afúndense cos restos das secrecións que as soportan. Tal é, polo menos, a teoría de Darwin, que explica así a formación dos atolóns, teoría máis plausible, na miña opinión, que a que dá por base aos traballos madrepóricos as cimas das montañas ou dos volcáns mergullados a algúns pés baixo a superficie do mar.
Puiden observar de preto aquelas curiosas murallas verticais, xa que a sonda indicaba máis de trescentos metros de profundidade, e os nosos focos eléctricos arrincaban resplandores daquela brillante masa calcárea. Asombrei moito a Conseil, en resposta á súa pregunta sobre o crecemento desas barreiras colosais, ao dicirlle que os sabios medían ese crecemento nun oitavo de polgada por século.
-Logo, para elevar esas murallas necesitouse...
-Cento noventa e dous mil anos, o meu bo Conseil, o que amplía singularmente os días bíblicos.
Pero, por outra banda, a formación da hulla, é dicir, a mineralización dos bosques afundidos polos diluvios, esixiu un tempo moito máis considerable. Pero debo engadir que os días da Biblia son épocas e non o período que media entre dúas saídas do sol, posto que, segundo a mesma Biblia, o astro diúrno non data do primeiro día da creación. Cando o Nautilus emerxeu á superficie puiden ver en todo o seu desenvolvemento a illa de Clermont-Tonnerre, baixa e boscosa. As súas rocas madrepóricas foron evidentemente fertilizadas polas choivas e tempestades. Un día, algunha semente arrebatada polo furacán ás terras veciñas caeu sobre as capas calcáreas mesturadas cos detritus descompostos de peces e de plantas mariñas que formaron o mantiño. Unha noz de coco, levada polas ondas, chegou a estas novas costas. A semente arraigou. A árbore crecente retivo o vapor de auga. Naceu un arroio. A vexetación estendeuse aos poucos.
Algúns animais, vermes, insectos, chegaron sobre troncos arrincados ás illas polo vento. As tartarugas viñeron depositar os seus ovos. Os paxaros aniñaron nas novas árbores. Desa forma, desenvolveuse a vida animal e, atraído pola vexetación e a fertilidade, apareceu o home. Así se formaron estas illas, obras inmensas de animais microscópicos. Á tardiña, Clermont-Tonnerre desvaneceuse ao lonxe.

Ningún comentario:

Publicar un comentario

Nota: só un membro deste blog pode publicar comentarios.